Vaš browser nije u mogućnosti da pokrene ovaj Flash script.

Zahtevi:
- JavaScript mora biti omogućen u vašem browseru
- Morate imati instaliranu Flash podršku

Lifestyle

naše preporuke

30. januar 2015.

Knjiga

„Mi, izbrisani”

Slobodan Vladušić, Laguna, 2013.

preporučuje

Bozica Savić

lektorka

Svoj drugi roman „Mi, izbrisani” Vladušić je žanrovski odredio kao video-igru, ne samo zato što se njegova radnja odvija u stvarnom i virtuelnom svetu, već i stoga što su se godinu dana po njegovom objavljivanju na piščevom sajtu pojavljivali dodaci romanu, poput dodataka za video-igre na sajtovima kompanija koje su ih izdale. Postupak integracije novih tehnologija sa štampanim književnim tekstom, koji je u srpskoj književnosti prvi primenio Milorad Pavić, u ovom romanu znatno je radikalizovan. Isto tako, radikalizovan je i postmodernistički pavićevski diskurs: elementi najbanalnije svakodnevice – pop muzika, filmske zvezde, TV serije i emisije, petparačke priče i urbane legende – u romanu „Mi, izbrisani“ ravnopravno stoje uz visoke teme poput književnosti, klasične muzike, ikonografije, filozofije, umetnosti i nauke, ali i uz društvene fenomene poput mas-medija, brendova, korporacija i banaka. Prepoznajući brojne književne i filozofske reference, aluzije i citate, čitalac aktivno učestvuje u organizaciji diskursa. I ne samo to. U ovom romanu, nastalom pod snažnim uticajem američkih „hard bojled“ krimi-priča i noar filma, čitalac aktivno učestvuje i tako što se, hteo-ne hteo, preobražava u detektiva koji, zajedno s glavnim junakom, istražuje zločin. Ali, za razliku od klasičnog kriminalističkog štiva, on traga ne samo za zločincem nego i za žrtvom, odnosno za svim žrtvama ovog sveta pokušavajući da ih sačuva od zaborava ili „brisanja“. Poput klasičnih grčkih tragedija, roman na vrhuncu radnje u čitaocu izaziva katarzična osećanja jer se krimi-priča, u skladu sa svojim žanrovskim karakteristikama, završava pobedom dobra nad zlom. Ali samo prividno. Uspešno razvijajući temu sećanja u formi video-igre, u kojoj ono po prirodi stvari ne postoji, Slobodan Vladušić pokazuje da i postmoderni roman može i treba da ima konzervativan zadatak – da zaštiti sećanje. Nastao na podlozi globalne ekonomske krize i geostrateških ratova za resurse, s jedne, odnosno „postoktobarske“ Srbije koja je identitet izgradila na zaboravu svojih žrtava, s druge strane, roman „Mi, izbrisani” kao osnovni razlog svog postojanja ističe potrebu da se u jednom narodu, da bi trajao, oživi, razvije i održi kultura sećanja. Osim navedenih kvaliteta, preporuka za čitanje ovog romana jeste i činjenica da je osvojio književnu nagradu „Meša Selimović“ i ušao u najuži izbor za prošlogodišnju NIN-ovu nagradu.

Film

„Igra kodova“

režija: Morten Tyldum

preporučuje

Aleksandra Gavrilovic

JOY

Početak godine garantuje dobru zabavu za sve filmofile – vreme od objave nominacija za nagradu Oskar pa sve do dodele zlatnih statua najboljim filmovima treba provesti ispred kompjuterskog ekrana (ili još bolje – velikog platna!) i pogledati većinu odabranih ostvarenja, koja su privukla pažnju stručnjaka iz Američke filmske akademije. Među ovogodišnjim favoritima je „Igra kodova“ (The Imitation Game), sa čak osam nominacija u nekim od vodećih kategorija – najbolji film, najbolji glavni glumac, najbolja sporedna glumica, najbolja režija, najbolji adaptirani scenario, najbolja originalna pesma i najbolji produkcijski dizajn. Zasnovan na istinitoj priči o legendarnom matematičaru i kriptologu Alanu Tjuringu, film govori o besomučnoj trci s vremenom, koju vode Tjuring i njegova ekipa pokušavajući da dešifruju tajne nemačke poruke u Drugom svetskom ratu. Da bi gledaoci što bolje razumeli Tjuringove motive i želju da reši nerešivo, u filmu se prepliću sekvence iz njegove rane mladosti, ali i izazovi koje pred njega postavlja posleratno doba. Benedikt Kamberbač (Benedict Camberbatch), većini publike poznat kao Šerlok Holms iz britanske verzije serije o čuvenom detektivu iz londonske ulice Bejker, sasvim se zasluženo našao među nominovanima za najboljeg glumca, a mnogi mu predviđaju i trijumf zahvaljujući sirovom, ubedljivom i osećajnom prikazu čuvenog matematičara. Ništa manje izvrsna nije ni njegova sunarodnica Kira Najtli (Keira Knightley) u ulozi Džoan Klark, koja nam, između ostalog, svojom izvedbom na realističan način približava sliku položaja žena u Engleskoj tokom ratnih previranja. Biografski element „istinitosti“ filma značajno pojačava njegov kredibilitet i čini da gledaoci s novim razumevanjem gledaju na period Drugog svetskog rata i ponovo promisle neke davno naučene udžbeničke činjenice. Pogledajte „Igru kodova“, ako ne zbog njegove oskarovske aktuelnosti, onda radi neponovoljiog filmsko-istorijskog užitka koji će vam danima kasnije zasigurno okupirati misli.

GRAD

Zadar

drevni biser Jadrana

preporučuje

Aida Bajazet

urednica

Zadar je grad u Dalmaciji, na južnom obodu Ravnih kotara. Tragovi koji svedoče o njegovom postojanju stari su više od tri milenijuma, međutim, najupečatljiviji su oni koji datiraju iz vremena Starog Rima. Vekovi postojanja doneli su Zadru brojne vladare i narode, ali i brojna imena: prvi naziv grada glasio je Jader, zatim Jadera, pa Diadora, zatim Zara i na kraju, kao spoj prvog i poslednjeg, nastao je naziv Zadar, koji današnji stanovnici tumače kao „dar mora“. Grad je podeljen na dva dela: onaj na poluostrvu i drugi, na kopnu. Simbol grada je Crkva Svetog Donata iz devetog veka, sagrađena na ostacima starog rimskog foruma. Inače, to je i najpoznatija monumentalna građevina u Hrvatskoj, poznata po tome što je sazidana bez temelja! Danas se njen prostor zbog sjajnih akustičnih karakteristika koristi isključivo za muzičke programe. Nedaleko od Crkve Svetog Donata nalazi se i čuveni Stub srama iz 13. veka. Stub je veoma dobro očuvan i na njemu su i danas vidljivi lanci, kojima su izgrednici bili vezivani. Ispod temelja Svetog Donata i biskupske palate proteže se deo glavnog trga iz rimskih vremena – čuvenog Foruma, koji datira iz prvog veka pre nove ere. Ono što za Dubrovnik predstavlja Stradun, to je Kalelarga za Zadar. Reč je o glavnoj, najdužoj i najpoznatijoj gradskoj ulici, koja se proteže od Narodnog trga, pa sve do Crkve Svete Stošije, čiji petospratni zvonik dominira pejzažom. Tokom savezničkog bombardovanja u Drugom svetskom ratu uništene su gotovo sve zgrade u toj ulici, pa je posle rata obnovljena u modernističkom stilu zadržavajući samo osnovni smer. Uzgred, grad je tokom Drugog svetskog rata bombardovan čak 54 puta, ali je Crkva Svetog Donata uspela sve da ih preživi! Pravoslavna Crkva Svetog Ilije podignuta je neposredno uz Forum u 16. veku, a nadograđena je dvesta godina kasnije. U građevnom sklopu Crkve Svete Marije, odnosno njenog samostana, formirana je stalna izložba crkvene umetnosti i jedna od najvrednijih izložbi u Hrvatskoj, popularno nazvana "Zlato i srebro grada Zadra". Celo poluostrvo okružuju gradske zidine (među stanovnicima poznate kao Muraj). Uz bedeme je i srednjovekovna Kapetanova kula, a njihov najslikovitiji deo nalazi se na južnom delu kod lučice "Foše", gde su i Kopnena vrata iz 1543. godine. Prema luci, u blizini Crkve Svetog Krševana, smeštena su i Morska vrata iz 1573. Glavni zadarski trg (Narodni trg) formiran je još u ranom srednjem veku. Njime dominiraju zgrada Gradske lože, straže i većnica (sve su sazidane početkom 16. veka). Gledajući s mora, sa ostrva Ugljana i Pašmana, dominantna tačka grada jeste velelepna zgrada Univerziteta na Novoj rivi, izgrađena prema projektu bečkog arhitekte Karla Susana početkom 20. veka. Kompleks je izgrađen u obliku latiničnog slova „L“ i, zapravo, predstavlja završni deo bastiona zadarske citadele. Zadar krase dobro uređene plaže, od kojih su najpoznatije Kolovare i Borik. Tu su i znamenitosti novijeg datuma – jedinstvene Morske orgulje i Pozdrav suncu, oko kojih se okupljaju brojni turisti. Grad obiluje hotelima i pansionima visoke klase.

CD

„Srce uzavrelo“

Bend: „Zoster“

preporučuje

Aleksandra Dudvarski

urednica

Četvrti po redu album pod nazivom „Srce uzarvrelo“ na velika vrata vratio je mostarski bend "Zoster" na scenu. Ja bih rekla – konačno! Ovaj sjajni muzički sastav upečatljivim i prepoznatljivim stilom uvek donosi iznenađenja, a oktobra prošle godine, posle dugih pet godina, beogradska i novosadska publika bila je u prilici da uživa, kako uz stare tako i uz nove hitove. (Novosađani su imali čast da prisustvuju dvema odličnim svirkama u dva dana razmaka!) Ukupno deset pesama s novog albuma donose malo drugačiji zvuk od onog na koji su ljubitelji „Zostera“ navikli. Prve pesme „Gavrilo“ i „Brod koji tone“ predstavljene su prošle godine, a na mene su ostavile veliki utisak, pa sam ovu priliku iskoristila da ispromovišem ovaj neobičan muzički sastav. Tih petoro dragih ljudi, na čelu s Mariom Knezovićem (koga sam upoznala), zaslužuju mnogo više od onoga što im publika s prostora bivše Jugoslavije pruža. U današnjem svetu prepunom kiča, šunda, opšteg neukusa i pogrešnih vrednosti, bend „Zoster“ predstavlja pravo osveženje za sve generacije. Može se slobodno reći da je bilo vredno čekati novi album „Srce uzavrelo“ i najtoplije preporučujem da preslušate tih deset sjajnih numera, jer ćete pored dobrog đuskanja, dobiti i obilje tema za razmišljanje.